"Little women"  - Bài học giáo dục có giá trị sâu sắc trong gia đình

Là một người từng tham gia triển khai nhiều dự án về giáo dục trẻ nhỏ ở độ tuổi mầm non và tiểu học, tôi nhận thấy một điểm giao thoa giữa hầu hết các phương pháp giáo dục quốc tế được áp dụng trên nhiều quốc gia, bất kể sự khác nhau về môi trường sống của trẻ hay điều kiện giảng dạy, đó là đọc sách.

Trong đó, hình thức đọc sách tương tác (khuyến khích sự trao đổi với trẻ trước, trong và sau khi đọc sách) được áp dụng rất hiệu quả trong giáo dục tại gia đình. Trong cuộc sống hàng ngày, bản thân tôi cũng thường xuyên vừa đọc sách vừa trò chuyện tương tác với con. Đối với tôi, bên cạnh việc dành thời gian đủ chất lượng, việc chọn được một tựa sách hay cũng đóng góp rất nhiều trong việc bồi dưỡng tâm hồn và vun đắp thế giới quan cho một đứa trẻ.

"Những người phụ nữ bé nhỏ" (tên gốc Little Women) có lẽ không còn xa lạ với những người yêu văn học cổ điển. Với mong muốn góp phần đưa nhiều tác phẩm văn học cổ điển đến tủ sách của các bạn nhỏ, tôi nhận dịch tựa sách "Những người phụ nữ bé nhỏ", phiên bản dành cho thiếu nhi của Nhà xuất bản WS Education. Từ cái duyên đó, tác phẩm đã đến với mẹ con tôi và ở lại như một người bạn tốt.

Tiểu thuyết Little Women ra đời cách đây 150 năm như một hiện tượng văn học tại Hoa Kỳ. Sau từng ấy năm, tính nhân văn cùng giá trị giáo dục khai phóng của tác phẩm vẫn còn phù hợp đến tận ngày nay. Câu chuyện về bốn chị em nhà March, lấy cảm hứng từ cuộc sống của nữ tác giả, đã giúp một người mẹ là tôi chia sẻ cho cô con gái bảy tuổi của mình những bài học đẹp đẽ về sự tự do của người phụ nữ.

Trong thời gian dịch sách, hai mẹ con tôi cùng chơi và thảo luận về các nhân vật trong truyện mỗi buổi tối. Con và tôi đọc sách cho nhau nghe cả bằng tiếng Anh lẫn tiếng Việt. Con rất thích những trang sách cho phép scan qua ứng dụng để nghe được giọng nói của các nhân vật và trả lời một số câu hỏi về từ vựng bằng tiếng Anh không quá khó. Tuy nhiên, không chỉ đơn thuần là học ngoại ngữ, tác phẩm đã giúp tôi và con gái gắn kết với nhau qua câu chuyện những người phụ nữ trẻ của hai thế kỷ trước đã mạnh dạn lựa chọn số phận và ước mơ để theo đuổi như thế nào.

Dịch giả Vũ Quỳnh Dương 

Tiểu thuyết gia Louisa May Alcott đã sáng tác Little Women với cảm hứng từ chính cuộc sống của bà. Là con gái trong một gia đình coi trọng các chuẩn mực đạo đức, tuy bà không được đi học tại trường lớp nhưng tài năng của bà được phát triển từ sự sáng tạo và niềm say mê với nghề viết. Tác giả đã cất tiếng nói một cách giản dị nhưng quyết liệt trước xã hội thời bấy giờ về nữ quyền và sự tự do mà bất kỳ người phụ nữ cũng cần có. Đặc biệt trong giai đoạn khó khăn khi nước Mỹ sống trong cuộc nội chiến, những người phụ nữ sống gò bó trong những tiêu chuẩn khắt khe và định kiến.

Bốn chị em Meg, Joe, Beth, Amy, mỗi người đều có một câu chuyện riêng. Con gái tôi thích thú tìm hiểu về các nhân vật để xem mình giống ai nhất trong số bốn chị em. Thú vị ở chỗ, bên cạnh một tâm hồn lương thiện và đạo đức thừa hưởng từ cha mẹ, mỗi nhân vật đều mang một sắc màu khác biệt. Từng cô gái đều cần lòng can đảm để vượt qua số phận và trở ngại từ bản thân để trưởng thành.

Con gái tôi hào hứng yêu cầu tôi diễn lại trích đoạn Amy và Joe giận dỗi nhau. Amy muốn đi xem kịch cùng các chị nhưng Joe nhất quyết không đồng ý. Vì thế Amy đã tìm cách trả đũa lại Joe bằng cách đốt cuốn sổ sáng tác truyện mà Joe rất yêu quý. Biết chuyện, Joe đã khóc nức nở và nhất định không tha thứ cho hành động bồng bột của em gái. Thế rồi hôm sau khi Amy sảy chân ngã xuống hồ băng, mọi giận dữ của Joe lại bị thế chỗ bởi tình yêu thương và nỗi lo lắng có thể mất em. Joe và Amy xí xoá mọi hờn giận. Thấy con hứng thú với câu chuyện đến mức nhớ được cả lời thoại khi hai mẹ con nhập vai, tôi tranh thủ chia sẻ về sự đáng sợ của cơn giận, cách chế ngự và quản lý cảm xúc cũng như cách nói lời xin lỗi.

Ấn tượng với câu nói "Kiến thức là kho báu sẽ đi theo người chủ suốt đời", tôi cảm thấy hài lòng với những gì con học được từ cuốn sách "Những người phụ nữ bé nhỏ". Dù có thể con gái tôi chưa đủ lớn để hiểu về những khía cạnh tâm lý phức tạp hơn, những triết lý và tư tưởng thời đại trong tác phẩm, con vẫn cảm nhận được nhiều rất nhiều điểu sâu sắc. Đó là tình yêu gia đình, tình chị em, và tình bạn trong sáng. Tất cả đều cho con nhiều bài học nhỏ giúp nuôi dưỡng tâm hồn bé bỏng đang lớn của con, trong một thế giới tràn đầy sự tử tế, tôn trọng, can đảm và bao dung.

Vũ Quỳnh Dương